Inzicht in koemelkallergieën

Written by: Sian Bakker Mar 02, 2023

Medically reviewed by: Sian Bakker Dip-ION mBANT mCNHC

To give you technically accurate, evidence-based information, content published on the Check My Body Health blog is reviewed by credentialed professionals with expertise in medical and bioscience fields.

In this article

Koemelkallergie (CMA) is een ongunstige immuunreactie op een of meer eiwitten in koemelk. Het is een van de meest voorkomende voedselallergieën bij baby's en jonge kinderen. De reactie kan direct of binnen een paar uur na het consumeren van koemelk optreden en de symptomen kunnen variëren van mild tot ernstig.

De symptomen van CMA kunnen zijn:

Huidreacties zoals netelroos, huiduitslag of eczeem
Gastro-intestinale symptomen zoals braken, diarree, buikpijn of bloed in de ontlasting
Ademhalingssymptomen zoals piepen, loopneus of hoesten
Anafylaxie, een ernstige en mogelijk levensbedreigende allergische reactie.
Bij baby's kan CMA ook leiden tot onrust, krampjes en groeiachterstand.

CMA wordt vastgesteld door een zorgprofessional door een combinatie van medische geschiedenis, lichamelijk onderzoek en allergietesten. De meest voorkomende tests die worden gebruikt om CMA te diagnosticeren, zijn huidpriktesten en bloedtesten zoals RAST.

De primaire behandeling voor CMA is het elimineren van koemelk uit het dieet. In gevallen waarin koemelk een belangrijke voedingsbron is, wordt vaak een uitgebreid gehydrolyseerde formule of een formule op basis van aminozuren aanbevolen.

Het is belangrijk om nauw samen te werken met een zorgverlener en een diëtist om ervoor te zorgen dat aan de voedingsbehoeften van het kind wordt voldaan, terwijl koemelk wordt vermeden.

Zijn er verschillende soorten koemelkallergie?

Ja, er zijn verschillende soorten koemelkallergie (CMA) op basis van de specifieke eiwitten die de allergische reactie veroorzaken. De twee belangrijkste soorten zijn:

IgE-gemedieerde CMA: Dit is het meest voorkomende type CMA en wordt veroorzaakt door een onmiddellijke allergische reactie op koemelkproteïnen. De reactie wordt gemedieerd door IgE-antilichamen, die de afgifte van histamine en andere ontstekingsmediatoren activeren. Symptomen van IgE-gemedieerde CMA kunnen binnen enkele minuten tot een paar uur na het consumeren van koemelk optreden en kunnen bestaan uit galbulten, huiduitslag, eczeem, braken, diarree, buikpijn, bloed in de ontlasting en anafylaxie.

Niet-IgE-gemedieerde CMA: Dit type CMA wordt veroorzaakt door een vertraagde reactie op koemelkproteïnen. De reactie wordt niet gemedieerd door IgE-antilichamen en symptomen kunnen enkele uren tot enkele dagen na het consumeren van koemelk optreden. Symptomen van niet-IgE-gemedieerde CMA kunnen eczeem, atopische dermatitis, chronische diarree, groeiachterstand en terugkerende otitis media (middenoorontsteking) omvatten. Dit type CMA komt vaker voor bij zuigelingen en jonge kinderen.

Het is vermeldenswaard dat sommige mensen een niet-allergische gevoeligheid voor koemelk kunnen hebben, ook bekend als lactose-intolerantie, wat wordt veroorzaakt door het onvermogen om lactose, de suiker die in melk zit, te verteren. Symptomen zijn onder andere een opgeblazen gevoel, gas en diarree, maar het is geen allergische reactie.

Het is belangrijk dat een allergoloog of een zorgverlener de juiste diagnose stelt om te bepalen om welk type koemelkallergie of -gevoeligheid het gaat en om een passend behandelplan op te stellen.

Welke soorten reacties zijn er op koemelk?

Er zijn verschillende soorten reacties die kunnen optreden als reactie op koemelk. Deze omvatten:

Allergische reacties: Deze reacties treden op wanneer het immuunsysteem koemelkeiwitten ten onrechte als schadelijk identificeert en antilichamen (IgE) produceert om ze te bestrijden. Dit kan symptomen veroorzaken zoals galbulten, huiduitslag, eczeem, braken, diarree, buikpijn, bloed in de ontlasting en anafylaxie.

Niet-allergische reacties: Deze reacties worden niet veroorzaakt door het immuunsysteem en kunnen symptomen omvatten zoals eczeem, atopische dermatitis, chronische diarree, groeiachterstand en terugkerende middenoorontsteking.

Niet-allergische gevoeligheid: Lactose-intolerantie is een aandoening die wordt veroorzaakt door het onvermogen om lactose, de suiker die in melk zit, te verteren. Symptomen zijn onder andere een opgeblazen gevoel, gas en diarree, maar het is geen allergische reactie.

Kruisreacties: Sommige mensen die allergisch zijn voor een bepaald type eiwit in koemelk, kunnen ook reageren op vergelijkbare eiwitten die in de melk van andere zoogdieren voorkomen (geiten, schapen, buffels, enz.).

Het is belangrijk om op te merken dat sommige mensen meer dan één type reactie op koemelk kunnen hebben. Bijvoorbeeld, een persoon met een koemelkallergie kan ook lactose-intolerantie hebben. Deze symptomen kunnen ook per persoon verschillen en kunnen in ernst variëren. Een juiste diagnose door een zorgprofessional is belangrijk om het type reactie te identificeren en het juiste behandelplan te bedenken.

Wat moet ik doen als ik vermoed dat mijn kind symptomen van koemelkallergie heeft?

Als u vermoedt dat uw kind symptomen van koemelkallergie (CMA) heeft, is het belangrijk om zo snel mogelijk medisch advies in te winnen. Hier zijn enkele stappen die u kunt nemen:

Maak een afspraak met de huisarts of kinderarts van uw kind. De zorgprofessional zal een gedetailleerde geschiedenis van de symptomen van uw kind opnemen en een lichamelijk onderzoek uitvoeren.
Houd een voedseldagboek bij om bij te houden wat uw kind eet en welke symptomen hij of zij ervaart. Dit kan de zorgprofessional helpen bepalen of koemelk de oorzaak is van de symptomen.
Wees voorbereid op het beantwoorden van vragen over de symptomen en medische geschiedenis van uw kind, en over de medicijnen die hij/zij gebruikt.
De zorgverlener kan ook een aantal tests uitvoeren, zoals een huidpriktest of een bloedonderzoek (RAST), om de aandoening te diagnosticeren.
Als CMA wordt vastgesteld, zal de zorgverlener een behandelplan opstellen. Dit plan kan bestaan uit het schrappen van koemelk uit de voeding van uw kind, het verstrekken van een sterk gehydrolyseerde flesvoeding of een flesvoeding op basis van aminozuren.
Volg het behandelplan en kom alle vervolgafspraken met uw zorgverlener na om de voortgang van uw kind te controleren.
Werk nauw samen met een zorgverlener en een diëtist om ervoor te zorgen dat aan de voedingsbehoeften van uw kind wordt voldaan, terwijl u koemelk vermijdt.

Het is belangrijk om te onthouden dat een koemelkallergie een ernstige aandoening kan zijn. Als u vermoedt dat uw kind symptomen van koemelkallergie heeft, is het belangrijk om zo snel mogelijk medisch advies in te winnen bij uw arts.

Welke testen zijn er om de verschillende typen koemelkallergie te diagnosticeren?

Er zijn verschillende tests die gebruikt kunnen worden om koemelkallergie (KMA) te diagnosticeren, waaronder:

Huidpriktest: Bij deze test wordt de huid blootgesteld aan kleine hoeveelheden koemelkeiwitten en wordt er gekeken naar een reactie. Een positieve reactie, zoals een verhoogde, rode, jeukende bult, geeft aan dat de persoon allergisch is voor koemelk.
Bloedtest (RAST of ELISA): Deze test meet het niveau van IgE-antilichamen tegen koemelkeiwitten in het bloed. Een positieve testuitslag geeft aan dat de persoon allergisch is voor koemelk.
Orale voedselprovocatie: Deze test houdt in dat de persoon een kleine hoeveelheid koemelk te drinken krijgt en wordt geobserveerd op een reactie. Deze test wordt beschouwd als de meest nauwkeurige manier om CMA te diagnosticeren, maar brengt ook een risico op een ernstige allergische reactie met zich mee en mag alleen worden uitgevoerd door een gekwalificeerde medische professional.
Patchtest: Een patchtest is een huidtest die wordt gebruikt om vertraagde overgevoeligheidsreacties te diagnosticeren. Een patch met koemelkproteïne wordt op de huid aangebracht en de huid wordt vervolgens onderzocht op tekenen van een allergische reactie.

Het is de moeite waard om op te merken dat een positieve testuitslag niet altijd betekent dat het individu CMA heeft, en een negatieve testuitslag niet altijd betekent dat het individu geen CMA heeft. Daarom moet de diagnose worden bevestigd door een zorgprofessional, rekening houdend met de symptomen, testresultaten en medische geschiedenis van de patiënt.

Het is ook belangrijk om te onthouden dat sommige mensen meer dan één type reactie op koemelk kunnen hebben. Het is daarom belangrijk om u te laten onderzoeken door een zorgverlener die het type reactie kan vaststellen en een passend behandelplan kan opstellen.

Wat zijn de alternatieven voor koemelk?

Er zijn verschillende alternatieven voor koemelk die gebruikt kunnen worden door mensen met koemelkallergie (CMA) of lactose-intolerantie. Enkele voorbeelden zijn:

Sojamelk: Dit is een populair alternatief voor koemelk en wordt gemaakt van sojabonen. Het is een goede bron van proteïne en wordt vaak verrijkt met vitaminen en mineralen.
Amandelmelk: Dit wordt gemaakt van gemalen amandelen en water. Het bevat weinig eiwitten en calorieën, maar het is een goede bron van gezonde vetten.
Rijstmelk: Dit wordt gemaakt van gemalen rijst en water. Het bevat weinig eiwitten en vet en is een goede bron van koolhydraten.
Havermelk: Dit wordt gemaakt van haver, water en andere ingrediënten. Het bevat weinig eiwitten, maar veel koolhydraten en voedingsvezels.
Hennepmelk: Dit wordt gemaakt van hennepzaden en water. Het is een goede bron van eiwitten en gezonde vetten.
Kokosmelk: Dit wordt gemaakt van kokosvlees en water. Het bevat veel verzadigd vet, maar is ook een goede bron van gezonde vetten en kan worden gebruikt als zuivelvervanger bij het koken en bakken.
Erwtenmelk: Deze wordt gemaakt van gele erwten en water. Het is een goede bron van plantaardige eiwitten en bevat weinig vet en calorieën.

Het is belangrijk om op te merken dat deze alternatieven mogelijk niet voor iedereen geschikt zijn en dat het belangrijk is om het etiket te lezen en de voedingswaarden te controleren voordat u ze gebruikt. Ook kunnen sommige mensen allergisch of gevoelig zijn voor sommige van deze alternatieven. Daarom is het belangrijk om een zorgverlener of diëtist te raadplegen om het beste alternatief voor u of uw kind te bepalen.

Welk advies kunt u geven voor reizen met een baby die allergisch is voor koemelk?

Reizen met een baby die een koemelkallergie heeft (KMA) kan een uitdaging zijn, maar er zijn een aantal stappen die u kunt nemen om de ervaring zo soepel mogelijk te laten verlopen:

Plan vooruit: controleer of er op uw bestemming alternatieve melksoorten en babyvoeding verkrijgbaar zijn en zorg ervoor dat u voldoende meeneemt voor de reis.
Neem contact op met de luchtvaartmaatschappij: Informeer de luchtvaartmaatschappij over de CMA van uw kind en vraag indien nodig om speciale maaltijden of accommodaties.
Neem uw eigen eten mee: neem uw eigen alternatieve melksoorten, babyvoeding en tussendoortjes mee die uw kind kan eten.
Neem noodmedicatie mee: zorg ervoor dat u noodmedicatie, zoals antihistaminica (of epinefrine indien nodig), bij u heeft voor het geval u een allergische reactie krijgt.
Neem het medisch dossier van uw kind mee: zorg ervoor dat u het medisch dossier van uw kind, inclusief het allergieplan, bij u hebt voor noodgevallen.
Wees voorbereid op taalbarrières: als u naar het buitenland reist, kan het handig zijn om een vertaalkaart mee te nemen waarop de CMA van uw kind staat en welke voedingsmiddelen hij of zij wel en niet mag eten.
Wees waakzaam: lees altijd de etiketten en wees op de hoogte van de ingrediënten van het voedsel dat u wordt aangeboden, zelfs als het veilig lijkt.
Overweeg om zelf maaltijden te koken als u in een accommodatie met een keuken verblijft.

Door deze stappen te volgen, kunt u helpen ervoor te zorgen dat de CMA van uw kind goed wordt beheerd en dat uw reis zo aangenaam mogelijk is. Vergeet niet om altijd een zorgprofessional te raadplegen voordat u reist met een baby met CMA.

Referenties